‘Dé juiste manier om iets aan te pakken bestaat niet, dat heb ik echt wel geleerd’ | Het jaar van Lotte Turkstra

Waarom zijn jij en Squarewise een goede match?

“Tijdens mijn studie in Wageningen heb ik me verdiept in ons voedselsysteem – en werd ik geconfronteerd met de ongelijkheid ervan. Grote bedrijven gaan er met het geld vandoor, voedselmakers worden afgeknepen. Gelukkig leerde ik ook veel mooie initiatieven kennen. Zo werkte ik bij een lokale pluktuin en deed ik voor mijn masterscriptie onderzoek naar regeneratieve boeren in Nederland.”

“Na mijn studie wist ik: ik wil een bijdrage leveren aan de voedsel- en landbouwtransitie. Ik zocht een plek waar ik theorie en praktijk met elkaar kon verbinden. Bij Squarewise komen die werelden samen. Wat me aanspreekt, is dat een aantal van onze collega’s in de praktijk aan transities werkt. Als boer of tuinder bijvoorbeeld. En we hebben ook collega’s die een natuurlijkvriendelijke woon-leefgemeenschap opzetten. Dat past heel erg bij hoe ik wil werken. Ik heb zelf ook de droom om ooit een boerderij of voedselgemeenschap te starten.”

Wat viel op toen je hier net kwam werken?

“Hoe mensen met elkaar omgaan. De sfeer is informeel, iedereen is heel open. Je hoeft geen masker op te zetten, zo van: ‘nu ben ik de professionele Lotte’. Je mag er gewoon zijn.”

Wat moet een transitiemaker goed kunnen volgens jou?

“Transitiemakers dagen mensen uit om buiten de bestaande kaders te denken, uit hun comfortzone te stappen, met een andere blik naar de wereld te kijken. We zetten mensen aan tot verandering, zodat de generaties na ons ook nog kunnen genieten van al het moois op deze planeet. Hoe je daar invulling aan geeft, verschilt per project. En ook per persoon, natuurlijk. Hoe ik dat doe? Ik denk door me in te leven in de leefwereld van de ander. Ik probeer goed te luisteren, mensen echt te begrijpen, en ruimte te maken voor verschillende perspectieven. In mijn geval zijn dat vooral de perspectieven van boeren.”

Wat heb je geleerd het afgelopen jaar?

“Megaveel. Mijn blik op de landbouwtransitie is een stuk genuanceerder geworden. Squarewise zet zich in voor natuurinclusieve landbouw, maar hoe je daar komt en wat wenselijk en haalbaar is, hangt heel erg af van de context, heb ik gemerkt. Ik werk onder meer mee aan projecten in Flevoland en in de Achterhoek. Twee totaal verschillende gebieden. Flevoland is echt een productielandschap, er zitten veel grote boeren die produceren voor de wereldmarkt. Dat brengt weer hele andere vraagstukken met zich mee dan in de Achterhoek, waar relatief veel multifunctionele bedrijven zitten die regionaal afzetten. Elke plek vraagt om een andere aanpak, er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Dat heb ik echt wel geleerd.”

En op persoonlijk vlak?

“In het begin was ik veel bezig met: zeg ik wel de goede dingen, maak ik geen fouten, hoe pak ik dit op de juiste manier aan? Daarmee zette ik mezelf soms klem. Ik heb geleerd dat er niet één manier is om iets te doen, maar dat ik op mezelf mag vertrouwen en mijn creativiteit kan inzetten. Dat vond ik fijn om te merken. Ik heb veel gehad aan de feedback van een collega in de Achterhoek. Zij zei dat ik goed aanvoel wat er in een bepaalde situatie nodig is; dat daar mijn kracht zit. En dat ik echt vanuit mezelf, op een authentieke manier, het gesprek aanga met boeren.”

Welk project springt er voor jou uit?

“In de Achterhoek werken we samen met tien boeren aan een regionaal voedselnetwerk. Dat klinkt wat abstract, maar concreet draait het om de vraag: hoe zorgen we voor meer lokale afzet, met een beter verdienmodel voor de boer? Een nieuwe, hechtere relatie tussen boeren en burgers in de omgeving speelt daarbij een belangrijke rol. Ook belangrijk: een goede onderlinge samenwerking tussen boeren. Dat is waar we aan werken. Ik krijg er energie van om die boeren en hun bedrijf te leren kennen. En om gesprekken te voeren over waar ze nu staan, waar ze naartoe willen, en wat daarvoor nodig is.”

Waar wil je de komende tijd je tanden inzetten?

“Ik wil de komende maanden de praktijkwereld nog beter leren begrijpen. Nog meer gesprekken voeren met boeren: wat hebben zij nodig om bij te kunnen dragen aan maatschappelijke opgaven? En dat vervolgens weer terugkoppelen aan provincies en andere instanties; ik wil de wereld van beleid en praktijk samenbrengen.”

Waar kunnen we je voor bellen?

“Als je meer wilt weten over de gesprekken met boeren die ik heb gevoerd in Flevoland en de Achterhoek, mag je me altijd bellen. Ik deel graag mijn ervaringen en lessen!”