Kennis is macht, maar kennis delen is kracht
In de huidige samenleving heerst niet meer het principe ‘kennis is macht’ maar juist ‘kennis delen is kracht’. Het afschermen van kennis is niet meer van deze tijd. De winnaars van de huidige samenleving zijn degenen die kunnen inspelen op de constant en steeds sneller veranderende wereld, bijvoorbeeld bedrijven als Tesla en Facebook. De verliezers zijn industrieën die vasthouden aan oude structuren en niet inspelen op deze dynamiek, zoals Blackberry.
Wat de bouwwereld kan leren van de farmaceutische industrie
Een industrie die ook moeite heeft in te spelen op de veranderde wereld is de farmaceutische industrie, waarin ik zelf werkzaam ben geweest. Het verdienmodel van de farmaceutische industrie is gebaseerd op het afschermen van kennis door middel van het patentsysteem. Een goed bedoeld idee om innovatie te belonen dat zijn doel helaas volledig voorbij is geschoten. Een korte uitleg: een patent geeft een farmaceutisch bedrijf het alleenrecht op de productie van een geneesmiddel voor een periode van twintig jaar. Dat betekent dat niemand anders in die periode het zelfde stofje op de markt mag brengen. Dat heeft tot gevolg dat er twintig jaar geen onderzoek door andere partijen met het stofje wordt gedaan, terwijl het in potentie nog tientallen andere toepassingen heeft dan hetgeen waarvoor hij op de markt is gebracht.
Sommige onderzoekers experimenteren met het openbaar toegankelijk maken van de door hun vergaarde patenten. De resultaten spreken boekdelen; binnen de kortste keren worden uiteenlopende toepassingen van het zelfde stofje ontdekt. Samenwerking tussen verschillende onderzoekers heeft zelfs recentelijk geleid tot baanbrekende resultaten in de oncologie. Een voorbeeld dat illustratief is voor de baten die het delen van kennis met zich mee brengt. Het tijdperk van het afschermen van kennis heeft zijn beste tijd gehad, ook de farmaceutische industrie beseft dat langzamerhand.
Wat kan de bouw hiervan leren?
De bouwwereld is in transitie; van het leveren van producten naar het leveren van diensten. Van het acquireren van projecten naar investeren in de ontwikkeling van concepten die geïndustrialiseerd kunnen worden. Een voorbeeld zijn de concepten die worden ontwikkeld voor energiezuinige woningen. De consument koopt geen dubbel glas of isolatiemateriaal (product), maar de garantie dat zijn woning gedurende een bepaalde periode geen energierekening meer heeft (dienst). De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de aanbieder van het concept. Deze ontwikkeling gaat gepaard met hogere voorinvesteringen, die niet, zoals vroeger, onmiddellijk (per project) worden terug verdiend, maar op de lange termijn zijn vruchten afwerpt.
Op deze manier gaat de bouwwereld meer lijken op de farmaceutische industrie. Het gevaar is dat de bouw ook dezelfde fouten gaat maken; net als de farmaceutische industrie gaat de bouwwereld opgedane kennis afschermen, om te voorkomen dat mogelijke winsten wegvloeien naar de concurrent. Hier gaat het mis. Het afschermen van kennis is niet meer van deze tijd. Dit verdienmodel paste wellicht in de jaren ‘70, maar in de nieuwe (deel-)economie heeft het moeite stand te houden. De farmaceutische industrie ervaart dat aan den lijve. Marges staan onder steeds hogere druk, ontwikkelingsafdelingen worden gesloten en de overnames volgen elkaar in rap tempo op. Als kennis niet gedeeld wordt, ligt het innovatietempo domweg te laag om razendsnelle ontwikkelingen uit landen als China en India voor te blijven.
Bouwers: neem een voorsprong in de nieuwe wereld!
Dus bouwers, scherm je kennis niet af, maar neem een voorsprong in de nieuwe wereld en haal meerwaarde uit het delen van kennis. Alleen door de juiste kennis voor iedereen ter beschikking te hebben, vermenigvuldigt de snelheid van innovatie en vinden we oplossingen voor de uitdagingen, en daarmee de markt van morgen. Iedereen wint.
Dit stuk is geschreven door Merel Philippart.
5 inzichten in de Energieagenda: het perspectief van de gebouwde omgeving. Lees ook deze blog.
Meer publicaties van ons lezen? Kijk hier.