Collega Leonie van der Steen in Cobouw! Over werkplezier, menselijkheid en leiderschap in de bouwsector. “We willen alles meetbaar en beheersbaar maken met spreadsheets en modellen en gaan voorbij aan de consequenties voor de medewerkers. Laten we bij biobased en duurzaam bouwen niet dezelfde fout maken.”
‘We laten onze menselijke kant thuis’
Werknemers worden steeds meer gecontroleerd en afgerekend op meetbare prestaties. Ook in de bouw. Hoeveel ketels repareert een onderhoudsmonteurs per dag? Hoeveel stenen legt een metselaar per uur?
Leonie: “De manier waarop we met elkaar omgaan is het probleem. De menselijkheid ontbreekt. We gaan naar ons werk omdat het moet. Onze menselijke kant laten we thuis. Problemen lossen we op met contracten, in plaats van ons te verplaatsen in de ander en werkelijk contact te maken. In de politiek wordt alles platgeslagen met spreadsheets en modellen. Moeten we echt 1 miljoen huizen bouwen? Het klinkt daadkrachtig maar het model is boterzacht. Woningen splitsen? Verdichten? Optoppen met biobased materialen? We durven er niet aan omdat het iets vraagt van mensen. In de warmtetransitie hoorde ik laatste iemand zeggen: ‘De bewoner is het grootste probleem.’ Je zou er bijna om lachen maar het is diep triest.”
‘We moeten het spel veranderen’
Een divers personeelsbestand kan daarbij helpen, zegt Leonie. Maar: daarvoor moet de hele cultuur veranderen. “Het heeft geen zin om meer vrouwen te werven op de arbeidsmarkt als het spel niet verandert. Dan zijn al die geworven vrouwen over drie jaar weer weg.”
Een paar jaar geleden mocht Leonie zelf bewijzen dat ze durfde te vertrouwen op zelfsturing: “Squarewise zat in zwaar weer. Marcel en ik wisten dat we de problemen niet zelf moesten gaan oplossen. De medewerkers moesten het doen. En dat gebeurde ook. Er ontstonden meteen allerlei ideeën. Wel acht mensen haalden nieuwe opdrachten binnen. Toen hadden we ons bewijs. De vraag is nu hoe bouwbedrijven dit kunnen gaan organiseren.”
‘De wereld is te complex om alles zelf te beslissen’
Sociale vernieuwing is zeker nodig voor het nieuwe hoofdstuk in de bouw: duurzaam en biobased bouwen. Laten we niet weer dezelfde fout maken door alles te willen controleren en beheersen. Het kan vriendelijker, menselijker, meer in lijn met de natuur. “En dat begint allemaal bij weten wie je zelf bent. Ga eens vijf minuten naar een klagende medewerker luisteren zonder te onderbreken. Geef eens toe dat je het niet weet. Stel je oordeel uit. Goede leiders doen dit al. Zij snappen dat de wereld te complex is om alles zelf te overzien en beslissen.”
Lees het hele interview met Leonie in Cobouw.