Squarewise introduceert LEV voor energieneutrale woonwijken

De eerste klimaatneutrale woonwijken in Nederland staan in de steigers. In onder meer Amsterdam, Groningen en Abcoude zijn nieuwbouwprojecten gestart die de doelstelling hebben evenveel energie op te wekken als verbruikt wordt in de wijk. Dat is mooi, maar de echte uitdaging zit in de bestaande woningvoorraad. De veelheid van eigenaren maakt het halen van een hoge ambitie uitermate complex, want iedereen moet mee doen. Er begint druk te ontstaan – vanuit overheden en marktpartijen – maar machtsmiddelen zijn er niet. Squarewise introduceert daarom LEV, een lokaal energie bedrijf, die afwegingen maakt over techniek, financiën én draagvlak om hoge energieambities daadwerkelijk te halen!

Gemeenten zetten zich in voor energieneutrale wijken

Urgenda inventariseerde in 2009 bijna 40 gemeenten die de ambitie hadden in of rond 2030 klimaat- of energieneutraal te willen zijn. Tegenwoordig wordt daar wat schamper over gesproken, want zo’n doelstelling is makkelijk gesteld, maar in de praktijk blijkt het moeilijk stappen te zetten. Toch zijn er gelukkig gemeenten die de uitdagingen niet uit de weg gaan. De gemeente Enschede heeft de handschoen opgepakt om de bestaande woonwijk De Bothoven klimaatneutraal te maken. Een interessante casus waar Squarewise haar tanden in heeft mogen zetten. Hier ontwikkelden we het gedachtengoed van LEV; de Local Energy Venture die belast wordt met het realiseren van de doelstelling. In een expertmeeting is de opzet getoetst en goed ontvangen:

Essentieel dat alle partijen meedoen

Om een doelstelling op wijkniveau te halen, is het essentieel dat alle partijen met bezit in de wijk mee doen. Een corporatie die besluit 100 woningen naar label B renoveren, maakt de ambitie van een energieneutrale woonwijk ineens nagenoeg onmogelijk. Een individuele actie schaadt het collectieve belang. Er is echter (nog) geen wettelijk kader om hoge energieambities af te dwingen. Verder dan een gedeelde intentie willen (en kunnen) partijen vaak niet gaan, want wie weet wat de toekomst brengt? Met een lokaal energie bedrijf waar de belangrijkste partijen aandeelhouder van zijn, deel je kansen en uitdagingen.

Hoe moet je beginnen?

Het startpunt is een afbakening van de wijk en het kapitaliseren van het energieverbruik daarbinnen; elke euro die jaarlijks wordt uitgegeven aan energie, kan ook een investering zijn in de besparing van die energie. Bespaarde energie is tenslotte de meest voordelige vorm van duurzame energie. Vervolgens komt de vraag; welke maatregelen moeten we kiezen om kostenefficiënt tot een energie- of klimaatneutrale woonwijk te komen? Voortschrijdende techniek maakt echter dat de juiste keuze van vandaag, morgen alweer achterhaald is. De vraag zou dus moeten zijn; wat kunnen we vandaag al kostenefficiënt doen, en welke maatregelen moeten we nog even uitstellen? Het begeleiden van die afweging is de voornaamste rol van LEV.

Uiteraard kan het voorkomen dat er urgente projecten opkomen waarvoor de initiator geen energieneutrale ambitie heeft. In een dergelijk geval moet onderbouwd worden dat energieneutraal inderdaad niet haalbaar is, ook niet als de bespaarde energielasten meegenomen worden in de berekening. In het geval van corporatiebezit zal vaak blijken dat met de EPV hogere ambities wel rendabel zijn. Niet-rendabele projecten die niet uitgesteld kunnen worden, kunnen gecombineerd in de markt gezet worden met goed renderende projecten om gezamenlijk toch tot een interessante business case te komen.

Niet vergeten: de menselijke factor!

Naast de afwegingen in financiën en techniek spreekt professor duurzaam bouwen Anke van Hal over een derde succesfactor van energiezuinige renovaties; de menselijke factor. Met het initiatief HomeMates worden verhalen gebundeld over de doorslaggevende details die bewoners enthousiast maakten voor energiebesparing. Doordat LEV een lokaal energie bedrijf is, zal de wijkdynamiek bepalen welke doelstellingen het nog meer omarmt. Doordat de bewoners aandeelhouder zijn van het bedrijf (een social venture), vloeit een deel van de revenuen direct naar hen terug. Met windmolens is al geleerd dat het meedelen in de opbrengsten betrokkenheid vergroot en weerstand kan laten smelten als sneeuw voor de zon.

Een lokaal energie bedrijf in uw wijk?

Elke wijk, elke gemeente heeft zijn eigen verhaal en vraagt dus ook om een andere aanpak. Wilt u uitzoeken of het LEV een versnelling kan zijn voor uw verduurzamingsopgave? Laat het ons weten! Neem contact op met info@squarewise.com.

LEV is een van onze mooie ventures. Lees hier meer.

Meer publicaties van ons lezen? Kijk hier.